Nigeria. Eerste algemene staking van 2012. Voor een strategie waarmee we kunnen winnen!

De Nigeriaanse vakbondsleiders riepen op tot een algemene staking van onbepaalde duur die gisteren van start ging. Aanleiding is de afschaffing van de zogenaamde brandstofsubsidie waardoor de prijs onmiddellijk meer dan verdubbelde. Met de Democratic Socialist Movement zijn we bijzonder actief in de staking. We hadden al langer opgeroepen om mobilisaties en waarschuwingsstakingen te organiseren.

Sinds 2 januari, een dag nadat de regering de afschaffing van de subsidie aankondigde, zijn er massale protestacties doorheen het hele land. Eind december was er al een protestactie voorzien door het Joint Action Front (JAF), een front van socialistische en arbeidersorganisaties. Het was niet verwonderlijk dat deze actie op 3 januari op een bijzonder grote steun van de lokale bevolking in Lagos kon rekenen. Veel inwoners van Lagos bleven zelf uit eigen initiatief thuis uit protest tegen de schandalige prijsstijging en het feit dat transport onbetaalbaar wordt. De prijs voor een liter benzine steeg van 65 Naira (32 eurocent) tot 140 à 200 Naira!

Op 4 januari kondigden de vakbondsfederaties aan dat ze massale acties zouden opzetten tegen dit asociale beleid. Een krant trok naar de regeringskantoren in Abuja en stelde daar vast dat er weinig ambtenaren kwamen werken. Een ambtenaar verklaarde: “Het effect zal vooral worden gevoeld door ambtenaren met een vast loon.” Een andere ambtenaar stelde: “Ons loon voldoet niet meer. Zelfs de N900 extra die werd beloofd door de president hebben we niet gezien.” Een andere ambtenaar: “Dit is onhoudbaar, we wachten op de vakbonden voor ordewoorden.” Andere personeelsleden verklaarden dat ze hun geld niet aan transport zouden geven, maar alles opsparen om hun gezin te onderhouden “tijdens de staking die wellicht zal volgen.”

De aangekondigde staking werd dan ook dor brede lagen van de bevolking verwelkomd, ook al kwam het rijkelijk laat. In de aankondiging van de staking roepen de vakbondsleidingen terecht op voor het intrekken van de afschaffing van brandstofsubsidie. Jammer genoeg ontbreekt het wel aan een politieke benadering van de benzineprijzen. Wij vrezen dat dit ertoe kan leiden dat de massale beweging van de arbeidersklasse haar doelstellingen niet zal bereiken en dit ondanks de enorme steun en grote betrokkenheid op dit ogenblik.

Als we kritiek geven, is het dan ook niet om kritiek te geven. Het is om te vermijden dat deze beweging hetzelfde lot zou kennen als de vele algemene stakingen sinds 2000. Die hebben telkens geleid tot een slecht akkoord waarin weinig of niets zat voor de arbeiders en hun gezinnen. Wij denken dat de arbeidersbeweging een revolutionaire strategie nodig heeft om tot een overwinning te komen.

De algemene staking is een uitdrukking van het algemene en massale ongenoegen tegenover de huidige gang van zaken, zowel op politiek als op sociaal vlak. Een algemene staking leidt tot de vraag wie de samenleving controleert tijdens en vooral na de staking. Daarnaast is het belangrijk dat in de stakingsbeweging ook andere dringende sociaal-economische eisen worden opgenomen. Zo blijft er de kwestie van de eis van een degelijk minimumloon. Vlak voor de laatste verkiezingen werd een beperkt minimumloon van N18.000 overeengekomen met de regering, maar zelfs dit beperkte minimumloon is sindsdien niet doorgevoerd. Er zijn ook de acties aan de universiteiten waar het personeel meer middelen eist. Voor de verkiezingen beloofden de politici een verbetering van de levensstandaard, maar sindsdien hebben we enkel maar nieuwe aanvallen op onze levensstandaard te verduren gekregen.

Het is intussen al enige tijd dat publieke elektriciteit zo goed als verdwenen is in Nigeria. Dat leidt er toe dat bedrijven naar buurlanden en naar het buitenland trekken. Het land is omgevormd tot een “generator republiek”, waar individuen en bedrijven in hun eigen elektriciteit moeten voorzien. Bovendien werd bekend dat de elektriciteitsprijzen in het eerste kwartaal van dit jaar sterk zullen stijgen. De regering wil het energiebedrijf PHCN volledig privatiseren. Dat is niet de enige aanval op de levensstandaard, in de deelstaat Lagos heeft de regionale regeringspartij ACN (op nationaal vlak een oppositiepartij) het inschrijvingsgeld voor studenten opgetrokken van N 25.000 per jaar tot N 200.000 à N 350.0000 naargelang de gevolgde studies. Wegenwerken worden uitbesteed met als gevolg dat we voortaan tol moeten betalen op meer wegen.

Er is een enorme werkloosheid naast een enorme ondertewerkstelling. De regering maakte recent zelf bekend dat 40% van de jongeren onder 40 jaar zonder werk zitten. In het verleden speelde de overheid nog een rol in het aanbieden van degelijk onderwijs en andere diensten, maar dit is steeds minder het geval. In de plaats van degelijke diensten en een goede levensstandaard, krijgen we een escalatie van etnisch en religieus geweld met de dreiging van Boko Haram, een extremistische rechtse islamistische groep die opkomt voor het opbreken van Nigeria. Deze rechtse groep heeft Nigerianen uit het zuiden van het land een ultimatum gesteld om bepaalde staten in het Noorden te verlaten.

Arbeidersprotest is nodig

Het protest tegen het asociale beleid van de regering mag zich niet beperken tot enkel de maatregel om de brandstofsubsidie af te schaffen. Dat is immers geen geïsoleerde beslissing. Het is het resultaat van een reeks sociaal-economische en politieke problemen in het land. Als antwoord daarop is er nood aan een coherent revolutionair perspectief. Zich beperken tot enkele geïsoleerde eisen op een ogenblik dat de massa’s in actie komen en zich tegen het volledige establishment keren, is contraproductief. Het betekent immers dat we niet ingaan tegen het feit dat de huidige bende van kapitalistische dieven en plunderaars aan de macht zijn. Zolang zij de macht hebben, zullen ze hetzelfde asociale beleid voeren ten dienste van de lokale kapitalisten en hun imperialistische broodheren.

De regering verklaarde dat de prijsstijging voor brandstof er komt omdat de regering wil besparen op de enorme som die jaarlijks wordt betaald voor de import van brandstof. De arbeidersbeweging heeft die bewering meermaals in vraag gesteld. Er werd ook al meermaals geëist dat de regering zou investeren in voldoende raffinaderijen om de eigen olie zelf te raffineren. Nu verdwijnt alle olie naar het buitenland en moet het land brandstof invoeren. Het is overigens geweten dat Nigeria dagelijks meer verliest aan olieinkomsten die via fraude en corruptie in de zakken van oliebedrijven en medewerkers verdwijnen dan dat de overheid aan de brandstofsubsidie besteedde. Om de prijzen onder controle te krijgen, moet de arbeidersbeweging de sleutels van de economie en het politieke systeem in Nigeria in handen nemen om de productie te kunnen afstemmen op de economische en sociale behoeften van de massa’s.

Er is nood aan een regering van arbeiders en armen op socialistische basis om de natuurlijke en menselijke middelen in de samenleving op een democratische en rechtvaardige wijze in te zetten ten dienste van de meerderheid van de bevolking en niet enkel voor enkele rijken. Daartoe hebben de arbeiders nood aan hun eigen onafhankelijke partij die bereid is om massastrijd te combineren met electorale interventies om de macht uit de handen van de kapitalistische plunderaars te halen.

Stakingscomités opbouwen op de werkvloer en in de gemeenschappen

Het is goed dat wordt opgeroepen tot stakingsacties. Maar op basis van onze ervaringen in het verleden, benadrukken we met DSM de noodzaak van stakingscomités op de werkvloer, in de wijken en op de scholen zodat de stakingsactie effectief kan worden georganiseerd en democratisch bediscussieerd. Dergelijke comités kunnen ook ingaan tegen de pogingen van de regering om de staking te breken. Ze kunnen ervoor zorgen dat er een brede en bewuste betrokkenheid bij de strijd is.

We willen geen herhaling van de situatie waarbij de vakbondsleiders zonder enige voorbereiding een algemene staking van onbepaalde duur uitroepen om deze vervolgens na enkele dagen af te blazen. We voeren al een jaar campagne rond het idee van een 48-urenstaking als volgende stap in de opbouw van een beweging tegen het beleid van de regering. Als deze actievorm degelijk zou worden uitgevoerd, zou het de basis kunnen leggen voor een brede massabeweging op de werkvloer en in de wijken om vervolgens over te gaan tot een ernstige algemene staking van onbepaalde duur. Nu er een nationale golf van woede is tegenover het vergiftigde ‘nieuwjaarsgeschenk’ van president Jonathan Goodluck, moeten we er alles aan doen om de strijd te winnen.

In een staking van onbepaalde duur is het belangrijk om een beperkte handel toe te laten, in het bijzonder op het vlak van voedsel. De vraag van de vakbondsleiding om basisgoederen zoals voedsel en water in te kopen om een staking van onbepaalde duur door te komen, ligt moeilijk. Veel Nigerianen zijn afhankelijk van een dagloon en hebben niet genoeg geld om een voorraad aan te leggen. Tenzij we dit praktisch oplossen, kan het een element zijn dat wordt gebruikt om de staking te breken. Ook op dit vlak zien we noodzaak van massale stakingscomités om op democratische wijze de acties te organiseren, met inbegrip van praktische beslomeringen zoals het voorzien in voedsel en water.

Tenslotte is de actieve mobilisatie en democratische controle van de arbeiders op hun acties noodzakelijk om te vermijden dat de leiding toegeeft aan de druk van de heersende elite als deze de angst voor geweld in het land inroept om een slecht akkoord op te dringen aan de vakbonden.

Onze eisen:

Voor een ernstige strijd tegen het vergiftigde nieuwjaarsgeschenk van president Jonathan Goodluck
Brandstofprijs aan de pomp moet terug op N65 worden gebracht
Onmiddellijke intrekking van het neoliberale en asociale beleid. Geen deregulering van de oliesector
Arrestatie en vervolging van de verantwoordelijken van de fraude en de corruptie in de oliesector
Een dringend programma om de raffinage in Nigeria functioneel te maken en om met de gemeenschap deze raffinage te organiseren en te controleren
De oliesector moet in publieke handen komen onder democratische controle en beheer van comités van arbeiders en consumenten
Intrekking van alle privatiseringen en publiek bezit van alle overheidsbedrijven onder democratische controle en beheer van de arbeiders en de gemeenschap
Bespaar in de torenhoge lonen van de politici. Vertegenwoordigers van de gemeenschap mogen niet meer verdienen dan een gemiddeld loon van een geschoolde arbeider
Een programma om de middelen van de samenleving te investeren in gratis en degelijk onderwijs, gezondheidszorg, degelijke publieke huisvesting, herstel en aanleg van wegen en spoorwegen, degelijke vormen van openbaar vervoer.
Een minimumloon van N52.500 per maand en werkloosheidsuitkeringen voor wie geen werk heeft
De sleutelsectoren van de economie moeten onder democratisch beheer en controle van de gemeenschap worden geplaatst
Voor een massale arbeiderspartij met een socialistisch programma om de politieke macht te nemen en een regering van arbeiders en boeren te vormen die de samenleving kan organiseren in het belang van de arbeiders en de massa’s.