Griekenland. Voor een linkse regering tegen de besparingen en met een socialistisch beleid!

Bij de verkiezingen van 6 mei werden de besparingspartijen in Griekenland een zware nederlaag toegediend. De verkiezingen vormden een verwerping van het beleid van de trojka (IMF, ECB en EU). De gevestigde partijen probeerden een coalitieregering te vormen. De Griekse president probeerde nog een regering van ‘nationale eenheid’ of van technocraten te vormen, maar dit mislukte. Er komen nieuwe verkiezingen voor 17 juni.

Xekinima was een sterke voorstander van de beslissing van de linkse partij Syriza om niet deel te nemen aan een regering met besparingspartijen zoals de sociaaldemocratische PASOK en de conservatieve Nieuwe Democratie.

Syriza

Syriza, de coalitie van radicaal-links, sprong bij de verkiezingen van 4,6% naar 16,78% (52 zetels). Daarmee werd het de tweede grootste partij van het land. Dat gebeurde op basis van een verzet tegen de besparingen en met de oproep voor een verenigde linkse regering.

De voorbije week probeerden de gevestigde partijen alles om nieuwe verkiezingen te vermijden. De heersende klasse weet het niet meer goed. Hun traditionele politieke instrumenten, Nieuwe Democratie en PASOK, verloren immers bijzonder veel stemmen.

Dat was het gevolg van een jarenlang besparingsbeleid dat leidde tot massale armoede en dakloosheid, een scherpe daling van de levensstandaard en een toename van het aantal zelfmoorden. Er wordt voorspeld dat het bruto binnenlands product (bbp) van Griekenland tegen eind 2012 maar liefst 20% zal gekrompen zijn tegenover 2008. De werkloosheid is met een kwart toegenomen.

De leiders van de Nieuwe Democratie en Pasok, en zowat alle media, proberen Syriza nu de schuld te geven voor het feit dat er nieuwe verkiezingen komen. Alexis Tsipras, de kopman van Syriza, weerlegde deze argumenten met de stelling dat het politieke establishment Syriza “medeplichtig” wil maken aan “misdadige” nieuwe besparingen.

De reden waarom de gevestigde partijen zo bang zijn van nieuwe verkiezingen, is de steun voor Syriza in de peilingen. Naargelang de peiling kan de radicaal-linkse formatie rekenen op 20,5% tot 28% van de stemmen. Het is de enige partij die vooruitgaat in de peilingen, alle anderen verliezen. Nieuwe Democratie zou 18,1% halen en PASOK 12,2%, de laagste score voor de sociaaldemocratische partij in bijna 40 jaar. Dit toont hoe breed de steun is voor het verzet van Syriza tegen nieuwe besparingen.

Extreemrechtse dreiging

De neofascistische ‘Gouden Dageraad’ scoorde bij de verkiezingen en kwam voor het eerst in het parlement. Veel kiezers van deze formatie wilden de “politici afstraffen”. Nu zien velen van hen het gevaar van extreemrechts dat niet aan de kant van de gewone werkmens staat. De steun voor ‘Gouden Dageraad’ neemt af, in de peilingen komt de partij nog net aan 3% waardoor ‘Gouden Dageraad’ bij nieuwe verkiezingen mogelijk terug uit het parlement kan verdwijnen.

Maar dit betekent niet dat we niet ongerust moeten zijn over het gevaar van extreemrechts. Sinds de verkiezingsoverwinning van Gouden Dageraad gingen aanhangers van deze partij over tot gewelddadige aanvallen op migranten.

Wij roepen op tot het opzetten van lokale antifascistische comités die op een democratische wijze de zelfverdediging van de wijken organiseren en dit uitbreiden tot de lokale scholen, universiteiten en werkplaatsen. Als links geen socialistisch alternatief aanbiedt, zal extreemrechts opnieuw vooruitgang kunnen boeken. Het is ook niet uitgesloten dat de Griekse heersende klasse, die voorheen al beroep deed op een militair bewind, stappen zal zetten om een meer autoritair regime op te zetten tegen de arbeidersbeweging.

Exit uit de Eurozone?

De gevestigde partijen dreigen met een Griekse exit uit de Eurozone indien Syriza na nieuwe verkiezingen aan de macht komt met een antibesparingsbeleid. De leiding van Syriza stelt dat het maatregelen wil nemen om de besparingen te stoppen en de levensstandaard te verbeteren zonder dat Griekenland uit de Eurozone stapt.

Een overgrote meerderheid van de Grieken verzet zich tegen het besparingsbeleid, maar er is evenzeer een meerderheid die niet uit de Eurozone wil. Er is de begrijpelijke vrees voor de gevolgen van een exit uit de gemeenschappelijke munt.

De media en de besparingspolitici stellen keer op keer opnieuw dat een exit uit de Eurozone zou leiden tot een drastische neergang van de levensstandaard, financieel bankroet en een hyperinflatie. Het is dan ook niet verwonderlijk dat een recente peiling aangaf dat 78% van de Grieken stelt dat een nieuwe regering alles moet doen om in de Eurozone te blijven. Maar het aanhouden van het Europese korset zal evenzeer leiden tot aanhoudende besparingen voor de gewone Griekse bevolking en een toename van het aantal voorstanders van een exit.

De leiders van Syriza stellen dat ze in de Eurozone willen blijven, ook indien ze een regering opzetten die zich verzet tegen de besparingen. Syriza beperkt zich tot de eis van een ‘radicale’ heronderhandeling van de voorwaarden die de trojka oplegt. Maar zelfs dat zal op harde tegenstand botsen in zowel de EU als bij de Griekse kapitalisten. Wellicht zou het leiden tot een Griekse exit uit de Eurozone.

De trojka gaf aan dat het bereid is om te onderhandelen over onderdelen van de voorwaarden die aan Griekenland worden opgelegd, maar niet over de ‘kern’. Die kern bestaat uit een harde aanval op de levensstandaard van de Griekse bevolking.

Syriza is haar aanhangers en kiezers niet aan het voorbereiden op de gevolgen van een confrontatie met de trojka, de markten en de Griekse heersende klasse. Er wordt ook geen rekening gehouden met de propagandacampagne die in de media en door de gevestigde partijen zal opgezet worden tegen Syriza tijdens de nieuwe verkiezingscampagne.

Een aantal leiders van Syriza stelt dat de trojka na de verkiezingen zware toegevingen zal moeten doen. Ze wijzen erop dat de Europese leiders doodsbang zijn van een Grieks bankroet en exit uit de euro. Dat zou tot een nieuwe financiële crisis en een diepe recessie doorheen de EU leiden. Mogelijk zouden landen als Spanje, Portugal en Ierland eveneens uit de Eurozone moeten.

Dat is een correct argument, maar doorheen de ontwikkelingen kan er ook een andere dynamiek ontwikkelen. Een aantal Europese leiders en de markten vrezen dat Griekenland aan het afglijden is naar een exit uit de Eurozone en de financiële markten bereiden zich daarop voor. Angela Merkel en José Manuel Barroso stelden al dat Griekenland uit de Eurozone moet als de voorwaarden van de trojka niet worden nageleefd. Dat is mogelijk een dreigement om in Griekenland alsnog tot een besparingsregering te komen of om duidelijk te maken wat er gebeurt indien een land durft in te gaan tegen de trojka.

Linkse regering

Wat moet de Griekse linkerzijde in zo’n situatie doen? Xekinima verwelkomt de roep van Syriza naar linkse eenheid. Syriza moet zich openstellen en haar structuren ontwikkelen als een brede linkse alliantie waarin nieuwe lagen van arbeiders en jongeren betrokken zijn en waarbij de koers van de partij op democratische wijze wordt beslist. Wij steunen het idee van linkse eenheid na de verkiezingen en roepen op om voor Syriza te stemmen.

Syriza moet oproepen om het massale verzet op de werkplaatsen, scholen en wijken opnieuw op te voeren en om op te komen voor strijdbare en democratische vakbonden. Er moeten concrete stappen worden gezet door massale bijeenkomsten te organiseren op lokaal, regionaal en nationaal vlak. Daar kan worden gediscussieerd over het programma, de eisen en de electorale tactieken. De campagne voor een linkse regering kan er worden opgezet en er kunnen stappen gezet worden om er zeker van te zien dat zo’n regering zou ingaan tegen het asociale besparingsbeleid.

Zowel de Communistische partij (KKE) als Antarsya (de anti-kapitalistische linkse alliantie) namen een sectaire houding in bij de vorige verkiezingen. Ze weigerden het voorstel van Syriza rond linkse eenheid. Hierdoor bleef hun stemmenaantal steken. Tot de verbazing van miljoenen arbeiders blijft de KKE-leiding weigeren om samen te werken met Syriza.

Onder druk van hun basis en een groot aantal arbeiders in het algemeen, heeft een deel van Antarsya aangegeven dat het bereid is om met Syriza samen te werken. Ook veel KKE-leden spreken over de noodzaak van samenwerking met Syriza. Xekinima roept Syriza op om een duidelijke oproep te doen naar de basis van de KKE en andere linkse krachten om een electoraal blok te vormen op basis van een platform tegen het besparingsbeleid en met een campagne om een linkse meerderheidsregering met een socialistisch programma te vormen.

Xekinima zal campagne voeren voor een linkse regering met een dergelijk programma dat tot maatschappijverandering kan leiden. Gemeenschappelijke acties van Syriza en de KKE in het verzet tegen het besparingsbeleid, voor de kwijtschelding van de schulden, het publiek bezit van de banken en de sleutelsectoren en voor socialistische verandering, zou op een brede steun kunnen rekenen onder de arbeiders, jongeren en de middenklasse.

Een beleid dat de kant van de gewone Grieken kiest, zou ongetwijfeld op verzet en onbegrip botsen bij de patroons in Griekenland en de EU. Zij zouden wellicht snel Griekenland uit de Eurozone zetten.

Een arbeidersregering die uit de Eurozone wordt gezet, zou een noodprogramma moeten opzetten waarbij er overheidscontrole is op de import en export alsook op het kapitaal om een “kapitaalvlucht” door de rijken en multinationals te vermijden. Democratische comités zouden moeten toezien op de bevoorrading van voedsel, medicijnen, energie en andere vitale goederen.

Een arbeidersregering in Griekenland zou banden smeden met de arbeidersbeweging in andere door crisis getroffen Europese landen zoals Spanje, Portugal, Ierland en Italië, om samen in te gaan tegen het dictaat van de trojka, het Europa van de bankiers en het kapitalisme.

Met internationale samenwerking zou de basis gelegd worden voor een socialistische confederatie met een internationale planning en coördinatie van de economie als onderdeel van de strijd voor een socialistische confederatie van Europa op vrijwillige en gelijkwaardige basis. Dat zou snel op grote steun en enthousiasme kunnen rekenen onder de arbeidersbeweging in heel Europa.

 

 

Analyse door Nikos Anastasiades, Xekinima (CWI in Griekenland) en Niall Mulholland, CWI

Geef een reactie

0
    0
    Je winkelwagen
    Er zit niets in je winkelwagenKeer terug naar de winkel