interne devaluatie
Maar niet alles wat de politici ondernemen wordt uiteindelijk afgezwakt. De besparingstrein wint alleen maar vaart. In Griekenland wordt zoals eerder vermeld de volgende drie jaar 30 miljard bespaard. Spanje verlaagt de ambtenarenlonen in 2010 met 5% en bevriest ze in 2011. Het schrapt de geboortepremies vanaf 2011en zal dat jaar de pensioenen niet aanpassen aan de inflatie. Investeringen in openbare werken worden de komende twee jaar met 6 miljard teruggeschroefd en de BTW stijgt vanaf 12 juli met 2%. Om dat verkocht te krijgen aan de bevolking zullen de ministers dit jaar 15% loon inleveren. De regering hoopt zo 65 miljard te besparen. De Portugese regering trekt het BTW tarief op van 20 naar 21%, de inkomensbelasting wordt opgetrokken met 1% voor wie meer dan 7250 € per jaar verdient en met 1,5% voor wie meer dan 18.000 € per jaar verdient. Investeringen worden teruggedrongen of uitgesteld en de winstbelasting op grote ondernemingen opgetrokken van 25 naar 27,5%. Politici en overheidsmanagers leveren 5% loon in. Italië wil 25 miljard besparen op twee jaar door de lonen van de ambtenaren drie jaar lang te bevriezen en hun pensionering met drie tot zes maand uit te stellen. Voorts wil de regering voor 9 miljard dotaties aan regionale besturen schrappen. Al dat besparingsgeweld leidt ertoe dat de Zuid-Europese economieën de komende jaren wellicht met 0,1% per jaar krimpen en dat de kloof tussen Zuid en Noord in Europa zal toenemen. (35)
De Ierse regering is intussen al aan haar derde besparingspakket sinds oktober 2008 toe. De belastingen gaan omhoog en de sociale uitkeringen omlaag. De lonen van ambtenaren dalen met 5 tot 15% en ook in de privésector dalen de lonen. De Britse regering wil 107 miljard £ besparen op vier jaar tijd. Ze wil dat realiseren door een loonstop voor ambtenaren gedurende twee jaar, een inkrimping van de budgetten voor alle overheidsuitgaven met 25% tegen 2015, op gezondheidszorg en ontwikkelingssamenwerking na. Voorts de bevriezing van de kinderbijslag gedurende drie jaar, een afbouw van huursubsidies en een strengere medische controle voor wie arbeidsongeschikt is. De BTW wordt opgetrokken van 17,5 naar 20%. Er komt een bankentaks van 2 miljard £ en een vermogensbelasting die 1 miljard £ moet opleveren. De toelage voor de koninklijke familie wordt bevroren op 7,9 miljoen £. De vennootschapsbelasting wordt wel verlaagd met 4% tot 24%. Hongarije plant naast de door het IMF bestreden bankentaks een bevriezing van de lonen van de ambtenaren. Roemenië zal op twee jaar tijd het aantal ambtenaren verminderen met 100.000, en dat terwijl hun lonen al met 25% gedaald zijn. Vanaf 1 juli stijgt de BTW van19 naar 24%.
Hoe sneller de besparingstrein in de zwakkere economieën loopt, hoe sneller ook de sterkere economieën in de uitgaven snijden. De Duitse regering wil 82 miljard besparen op drie jaar tijd, onder meer door de kinderbijslag af te schaffen voor langdurig werklozen en leefloontrekkers. Verwarmingspremies worden afgeschaft en premies voor groene energie verminderd. De legerdienst wordt teruggebracht tot zes maand. Een nucleaire taks op de verlenging van de levensduur van kerncentrales moet jaarlijks 3 miljard opbrengen. Bondskanselier Merkel en haar ministers zien wel twee jaar lang af van loonsverhoging. De Nederlandse regering wil de volgende twee legislaturen 30 miljard besparen, onder meer door de pensioenleeftijd op te trekken naar 67 jaar, door te besparen in de gezondheidszorg en door te schrappen in overheidsbestellingen. Bovendien blijkt dat een aantal pensioenfondsen, in België de tweede en de derde pijler, die in Nederland instaan voor het grootste deel van het pensioen, door de financiële crisis in moeilijkheden zijn gekomen. Ze beslisten dan maar om de uitkeringen te verminderen waardoor meer dan een half miljoen gepensioneerden 1% tot 14% minder zullen krijgen. Frankrijk wil een vermindering van het aantal ambtenaren en de bevriezing van hun lonen, de afschaffing van fiscale voordelen en de vermindering van de werkingskosten van de ministeries. Voorts een vermindering van de uitgaven voor werklozen, studenten, gehandicapten en thuiswerkers. Tenslotte wil Sarkozy de pensioenleeftijd optrekken die nu op 60 jaar ligt. In België is men er nog niet uit, maar volgens het planbureau is een inspanning vereist van 5 miljard per jaar om het begrotingstekort tegen 2012 terug te dringen tot -3%. (36)
NOTEN
(35) De Tijd – 24 juni 2010 “groeikloof splijt eurozone in tweeën”
(36) De Tijd – 23 juni 2010; De Morgen – 1 juni 2010; Le Soir – 7 juli 2010