Twijfel over Zuid-Europese burgerij doet beurzen crashen
Gisteren gingen alle Westerse beurzen diep in het rood. Het werd de zwartste beursdag sinds de val van Lehman-brothers en het betekent mogelijk het begin van de dubbele dip. Oorzaak van de nieuwe dip is het wantrouwen dat speculanten hebben in de financiën van de Zuid-Europese regeringen. Ze zijn er niet zeker van dat ze de gevolgen van de crisis effectief en volledig kunnen afwentelen op de arbeiders en hun families.
De overheidsschulden stonden in de meeste gevarenlijstjes die kapitalistische economen pronostikeerden. De redding van de banken en de stimuli voor de economie hebben miljarden gekost. Deze miljarden die aan de banken en kapitalisten werden gegeven, werden omgezet in overheidsschulden. Op die manier wentelde men de kost van de redding van het kapitalisme af op de gemeenschap.
Dat heeft de overheidstekorten en de staatsschulden van regeringen echter uit de pan laten swingen. Daardoor worden regeringen gedwongen die zo snel mogelijk af te bouwen, vooral dan diegene die reeds moeite hadden hun financiën onder controle te houden. Op die manier presenteren regeringen op een heel directe wijze de rekening van de crisis aan de werkende klasse en hun families.
Kapitalisten en hun regeringen beginnen hun plannen daarvoor ondertussen uit te rollen. Vooral Zuid-Europese landen worden door de EU gedwongen om het mes te zetten in sociale uitkeringen, ambtenaren lonen, werkomstandigheden en openbare diensten. Griekenland wordt zelfs onder toezicht van de Europese Commissie geplaatst.
De begrotingsopmaak in Griekenland en Portugal toont welke richting het op gaat. In Griekenland zullen alle werknemers 5 procent moeten inleveren. In Portugal worden de lonen in de publieke sector bevroren en worden nog meer openbare diensten geprivatiseerd om de begroting op te lappen.
We kunnen niet toestaan dat de werknemers en hun families op deze manier moeten betalen voor de kapitalistische crisis. Op heel wat plaatsen blijkt dat de regeringen die besparingen niet zomaar zal kunnen doorvoeren. De arbeidersklasse maakt zich op om haar rechten te verdedigen en weigert zomaar de rekening van de crisis te betalen.
In Griekenland werd gisteren aangekondigd dat er op 24 februari een nationale staking komt van de private en publieke sector. In Portugal kwamen vorige week 15.000 verplegers op straat na drie dagen staking. Vandaag is er een nationale betoging van de openbare diensten en gedurende de hele maand organiseert de CGTP “gedecentraliseerde acties”: stakingen en betogingen telkens in andere steden.
Dit verzet doet het vertrouwen van de burgerij in haar regeringen in sommige landen wankelen. Dat vertaalt zich onder andere in grote politieke verdeeldheid tussen partijen. In Portugal is er deze week een regeringscrisis rond de financieringswet van de regio’s. Deze zou de financiële geloofwaardigheid van het land verder op het spel zetten. De regering en de rechtse oppositie schuiven elkaar de zwarte piet constant door. Zowel de eerste minister als de ministers van financiën dreigden deze week al met ontslag of insinueerden dat toch.
Deze verdeeldheid en de speculatie tegen de Iberische en Griekse bonds is vooral een teken van angst bij investeerders. Ze hebben schrik dat de arbeidersklasse de rekening niet zomaar zal slikken en dat de regeringen met veel grotere problemen dan verwacht zullen geconfronteerd worden. Taleb, professor economie die gisteren in De Tijd werd aangehaald, stelde dat Griekenland, Spanje en Portugal moeilijk zullen kunnen besparen zolang het democratieën zijn.
Er kunnen al vragen gesteld worden bij het democratisch karakter van deze landen indien tegen de wil van de bevolking in de bankencrisis wordt afgewenteld op de gemeenschap. Maar blijkbaar is er voor de kapitalisten een harder besparingsbeleid nodig om de winsten te herstellen. Zolang dat niet gebeurt, vrezen de kapitalisten voor hun investeringen en zullen de aandelen blijven crashen.
Dat was wat gisteren gebeurde op de beurzen. De Portugese en Spaanse beurzen gingen er met 5 tot 6 procent op achteruit. Maar ook de andere Europese en Amerikaanse beurzen gingen op enkele uren tijd 2 procent in het rood. De prijs van het Portugese schuldpapier steeg ondertussen tot het hoogste peil ooit. Analisten verwachten dat dit de start is van een nieuwe neergang op de beurzen en van de financiële economie in het algemeen. Het gevolg is alleszins dat de economie nog verder in het slop zal zinken bij een volgende beurscrash.
Binnen het kapitalisme zijn er geen oplossingen mogelijk om de economie te herstellen op een manier dat ze niet enkel de aandeelhouders ten goede komt. Dáárom moeten we strijden tegen elke regeringsmaatregel die ons de rekening van de crisis wil laten betalen, en moeten we dat doen met een programma dat een alternatief maatschappijmodel op het kapitalisme naar voor schuift. We hebben nood aan een socialistische economie en een regering die de belangen van de werkenden verdedigt en de rekening van de crisis presenteert aan zij die ze veroorzaakt hebben.
Artikel door Jonas (Gent)
