Eerst kwamen ze voor de vluchtelingen…

Ontmenselijking in een internationaal opbod voor het ‘meest strenge asielbeleid’. Dat is waar Arizona voor staat. Met de Trumpiaanse wind in de rug worden de rechten van vluchtelingen herleid tot quasi nul, een niveau waarvan experts zich afvragen of het grondwettelijk is. Als de regering de meest kwetsbaren zo hard aanvalt, is dat slechts een voorbode voor wat ons allemaal te wachten staat. Een analogie met de bekende uitspraak van Martin Niemöller is hierbij gepast. (*)

Extreemrechts zit formeel niet in deze regering, maar dat neemt niet weg dat het asielbeleid enkel als extreemrechts kan omschreven worden. Blijft er iets over uit het oude 70-puntenplan van het Vlaams Blok dat ondertussen nog niet in beleid is omgezet?

Ongezien, ongehoord, onaanvaardbaar

De opvang van vluchtelingen wordt beperkt tot ‘bed, bad, brood en begeleiding’, en zelfs dat wordt niet gegarandeerd. Na talloze veroordelingen omdat de Belgische overheid geen enkele opvang voorziet, wil Arizona de bestaande opvangcapaciteit verder afbouwen en de wet veranderen zodat het zich op “overmacht” kan beroepen om dat te rechtvaardigen. Sociale bescherming wordt afgebouwd, zo kan er pas na vijf jaar aanspraak zijn op een leefloon.

Woonstbetredingen bij mensen-zonder-papieren, zonder huiszoekingsbevel en zonder toestemming, worden mogelijk. Dat opent de deur voor razzia’s die zich niet beperken tot de openbare ruimte.

Gezinshereniging wordt nog moeilijker. Nu is het voor erkende vluchtelingen al niet evident om hun partner en/of kinderen naar hier te brengen. Voortaan komt er onder meer een wachttijd van twee jaar bij voor oorlogsvluchtelingen. Wie de genocide in Gaza ontvlucht, wordt dus gevraagd om twee jaar te wachten vooraleer de rest van het gezin naar België mag komen. Wie dat verzint, zou beter zelf eens proberen om al is het slechts een week of een maand in Gaza te overleven. Deze wachttijd zal in de praktijk voor de meeste vluchtelingen gelden. In 2024 waren er 39.615 asielaanvragen in België, waarvan 14% uit Palestina kwam, 11% uit Syrië en 10% uit Afghanistan. Niet de steeds meer onbestaande bescherming van vluchtelingen zorgt voor een ‘aanzuigeffect’, de oorlogspolitiek die door de Belgische regering wordt gesteund zorgt voor een ‘vertrekeffect’.

Bij de procedure wordt zelfs de schijn van ‘gerechtigheid’ overboord gegooid. De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RVV) wordt ‘hervormd’ om kortere en volledig schriftelijke procedures mogelijk te maken, waarbij beslissingen minder gemotiveerd worden en de mogelijkheid van beroep beperkt wordt. De juridische bijstand wordt “geëvalueerd”, een procedure voor de RVV wordt duurder en er komt zelfs een mogelijkheid om advocaten te straffen bij “kennelijk onrechtmatig ingestelde beroepen”. Enkele professoren grondwettelijk recht, mensenrechten en migratierecht omschrijven de voorgestelde maatregelen als “ongezien en ook ongehoord, want in strijd met de scheiding der machten, de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en/of fundamentele rechten.”

Wie uiteindelijk de Belgische nationaliteit wil en slaagt in een ‘nationaliteitsexamen’, zal 1000 euro moeten betalen in plaats van de huidige 150 euro. Het indexeren van deze 1000 euro wordt niet in vraag gesteld, ook niet vanaf 2027 zoals voor onze lonen en uitkeringen. Ook hier kan Conner Rousseau mee uitpakken…

Solidariteit en strijd

De heftige ruzie tussen Musk en MAGA-aanhangers rond migratie was een uitdrukking van de tegenstrijdigheden van rechts. Enerzijds surfen ze op racisme dat ze zoveel mogelijk aanwakkeren, anderzijds doen ze als bazen maar al te graag beroep op goedkope arbeidskrachten die extra hard uitgebuit worden.

Ook in België zijn er tienduizenden mensen-zonder-papieren elke dag aan het werk aan lage lonen en zonder enige bescherming. Via stelsels van onderaanneming werken ze aan de renovatie van metrostations of zelfs als schoonmakers in justitiepaleizen en andere openbare gebouwen. Superuitbuiting zet een neerwaartse druk op alle lonen en arbeidsvoorwaarden.

Mensen-zonder-papieren verzetten zich tegen Arizona. Op de betoging van 13 februari was er een delegatie aanwezig. Er is nood aan solidariteit. Als de regering ermee wegkomt om één laag van kwetsbare werkenden te ontmenselijken, zal dit nadien verder doorgezet worden naar andere lagen. Uiteindelijk worden alle werkenden geviseerd, dat is eigen aan de winstmachine van het kapitalisme. In plaats van toe te laten dat de bazen en hun politici vinger per vinger breken, maken we beter meteen samen een strijdbare vuist.

(*) De bekende tekst van Martin Niemoller:

Toen de nazi’s de communisten arresteerden heb ik gezwegen; ik was immers geen communist.

Toen ze de sociaaldemocraten gevangenzetten heb ik gezwegen; ik was immers geen sociaaldemocraat.

Toen ze de vakbondslieden kwamen halen heb ik gezwegen; ik was immers geen vakbondsman.

Toen ze de Joden opsloten heb ik gezwegen; ik was immers geen Jood.

Toen ze mij kwamen halen… was er niemand meer die nog kon protesteren.